Basic vocabulary — page 14 — Series B, pictures 15-20: bag, key, to lock


15
นี้คืออี่หยัง นี้คือกะเปา กะเปาใบสีเขียว ใบบักใหญ่หนึ่ง แต่กะบ่ใหญ่หลาย เบิ่งซงแล้วกะงามอยู่ แต่ว่ากะบ่งามคัก
เป็นใบสีเขียว ใบซงค้ายสี่เหลี่ยม แต่ว่ากะบ่สี่เหลี่ยมหลาย กะเปาใบนี้มีหม้องจับพ้อม มีแนวถือพ้อม มีแนวถือสองข้าง
เบิ่งซงแล้วกะเปาใบนี้อาดสิเป็นกะเปาพุหญิง อาดสิบ่แม่นกะเปาของพุซาย
กะเปาใบนี้ใซ้งานจั่งใด หลือใซ้เฮ็ดจั่งใด กะเปาอันนี้กะเอาไว้ใส่สิ่งของ เอาไว้ใส่กะเปาเงิน เอาไว้ใส่เงิน เอาไว้ใส่ของหลายสิ่งหลายอย่าง เอาไว้ใส่โทละสับกะได้ เอาไว้ใส่เคี่ยงสำอางกะได้ หลือเอาไว้ใส่กุนแกกะได้
กะเปาใบนี้หาซื้อได้อยู่ใส ซื้ออยู่ใสกะได้ กะเปาแบบนี้หาซื้อได้หลายหม้องหลายที่ ซื้ออยู่ห้างกะได้ ซื้ออยู่ตะหลาดกะได้ หลือซื้ออยู่หม้องใดกะได้ที่มันมีขาย
กะเปาแบบนี้มันแพงบ่ มีลาคาแพงบ่ กะแพงอยู่ ขั้นเป็นกะเปาแบนเนมกะสิแพงอยู่ คือสิแพงคัก คือสิแพงหลายเติบอยู่
แต่ว่าขั้นกะเปาบ่เป็นแบนเนม กะสิลาคาถืก กะสิลาคาบ่แพง

16
นี้คืออี่หยัง นี้คือกุนแก กุนแกสีเหลียง
กุนแกอันนี้เอาไว้เฮ็ดหญัง เอาไว้เปิด หลือเอาไว้ล็อกได้หลายสิ่งหลายอย่าง ไว้ล็อกหลือเปิดปะตูกะได้ ไว้ล็อกหลือเปิดกะเปากะได้ สามาดเฮ็ดได้หลายอย่าง สามาดล็อกได้หลายอย่าง
กุนแกเฮ็ดมาจากอี่หยัง กุนแกบ้านหลือกุนแกลดสิเฮ็ดมาจากเหล็ก เฮ็ดมาจากสิ่งที่มันทนทาน หลือใซ้งานได้โดน
ขั้นเฮาเฮ็ดกุนแกนี้หาย กุนแกบ้านหลือกุนแกลดหาย เฮาสิเฮ็ดจั่งใด เฮาสิสามาดเปิดหลืออี่หยังได้บ่ บ่ ขั้นกุนแกนี้หาย ขั้นกุนแกบ้านหาย เฮากะเปิดบ้านบ่ได้ ขั้นกุนแกลดหาย เฮากะเปิดลดบ่ได้
แต่ว่าขั้นเฮามีกุนแกสำลอง หลือกุนแกอีกดอกหนึ่ง เฮากะสามาดเปิดได้ หลือสามาดใซ้งานได้
แต่ว่าขั้นเฮามีกุนแกดอกเดียว แล้วกุนแกดอกนี้หาย แล้วเฮาบ่มีกุนแกสำลอง เฮากะบ่สามาดเปิดปะตู หลือสามาดใซ้งานสิ่งที่สิล็อกหลือสิ่งที่สิเปิดได้

17
มีคนคนหนึ่ง เขากำลังสิเอากุนแกใส่กะเปา กุนแจดอกเดียว ดอกบ่ใหญ่ ดอกสีเหลียง เขากำลังสิเอาใส่เข้าไป หลือเขากำลังสิถิ้มใส่ในกะเปา

18
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังญ่างอยู่ มีพุหญิงพุหนึ่ง เขากำลังญ่างอยู่ เขากำลังญ่างไปพุเดียว
ในมือของเขากำลังถือกะเปาอยู่ กะเปาใบสีเขียว เขาใซ้มือฝั่งขวาของเขาถือกะเปาใบหนึ่ง ใบสีเขียวนั้นหละ
เขากำลังญ่างไปข้างหน้า จักเขาสิญ่างไปใส เขาญ่างอยู่พุเดียวของเขา
แล้วตอนนี้กุนแกอยู่ใส กุนแกกะอยู่ในกะเปาของเขานั้นหละ เขาเอากุนแกใส่ไว้ในกะเปาของเขา แล้วเขากะกำลังญ่างไป
จักเขาสิญ่างไปใส เขาอาดสิญ่างไปข้างนอก หลือสิญ่างกับบ้าน หลือสิไปใสกะได้ จักเขาสิญ่างไปใสกะบ่ลู้นำเขาคือกัน

19
เขากำลังเฮ็ดหญัง มีคนคนหนึ่ง เขากำลังหยิบกุนแกออกมาจากในกะเปา จักเป็นกุนแกอี่หยัง เขากำลังหยิบออก จักเขาสิเอากุนแกนี้ไปเฮ็ดหญัง ฮู้แต่ว่าเขากำลังเอากุนแกนี้ออกมาจากในกะเปาของเขา
เขาใซ้มือข้างหนึ่งของเขาหยิบมันออกมา แล้วเขากำลังสิเอาไปเฮ็ดหญังกะบ่ลู้ อาดสิไปเปิด หลืออาดสิไปล็อกอี่หยังบางสิ่งบางอย่างกะได้

20
เขากำลังเฮ็ดหญัง มีคนคนหนึ่ง เขากำลังหยิบกุนแกออกมา เขากำลังสิเปิดปะตู
เขาใซ้กุนแกดอกเดียวของเขานั้นหละ ใซ้กุนแกดอกเดียวของเขา ดอกสีเหลียง กำลังเปิดปะตู กำลังสิเปิดล็อกปะตูออกมา
เป็นหญังเขาคือสิเปิดปะตู เขาอาดสิเข้าไปทางในบ้าน เขากะเลยสิเปิดปะตูกะได้
อันนี้เป็นปะตูอี่หยัง บ่ลู้คือกัน ฮู้แต่ว่าเป็นปะตูเหล็ก ปะตูสีฟ้า กอนปะตูกะสีเทาบ่แม่นสีขาว เป็นสีเทา
อันนี้เป็นปะตูบ้านหลือเป็นปะตูห้อง อันนี้กะบ่ลู้คือกัน จักว่าเป็นปะตูบ้านหลือเป็นปะตูห้อง หลือว่าเป็นปะตูค็อนโด อันนี้กะบ่ลู้คือกัน อาดสิเป็นปะตูบ้านกะได้
ขั้นปะตูบ้านเฮาบ่ได้ล็อก แล้วมันสิเป็นหญังบ่ กะเป็นอยู่ ขั้นเฮาบ่ได้ล็อกบ้าน อาดสิมีโจน หลือขะโมยเข้ามาลักของในบ้านของเฮากะได้ เพาะสะนั้นแล้ว ทุกบ้านทุกหลังต้องมีปะตู แล้วกะมีหม้องล็อกปะตู เพาะว่าสิสามาดล็อกปะตู แล้วบ่สามาดให้คนเข้าได้
ขั้นสิเข้าไปในบ้านหลังนั้น ต้องมีกุนแกเปิด หลือมีแนวแก้ล็อก หลือมีแนวเปิดล็อกนั้นหละ จั่งสิสามาดเข้าไปในบ้านหลังนั้นได้

Link to overview page
Link to dictionary

IsaanPronunciationTonesThaiEnglish/Notes
นี้ ni: HF นี้ 1. this
2. here
คือ khʉ: HR คือ 1. to be, to resemble, like, as
2. why {บักหล้าคือบ่เก็บโต่ะแน่ = [addressing a young boy] Why haven't you cleared the table?}
อี่หยัง i:-yaŋ H-M อะไร 1. what {นี้คืออี่หยัง = What is this?} {มื้อนี้เจ้าเฮ็ดอี่หยัง = What are you doing today?} {กินเข้างายกับอี่หยัง = What did you have for breakfast?}
2. something, anything, (in negations) nothing {บ่ต้องเฮ็ดอี่หยังอีกเลยนอกจากใส่ปุย = [we] don't need to do anything besides adding fertilizer}
กะเปา ga-pao M-M กระเป๋า bag, shopping bag, purse
ใบ bai M ใบ 1. leaf {ต้นไม้มีใบสีเขียว = the tree has green leaves}
2. banknote {เทิงมีใบพ้อม เทิงมีเหลียนพ้อม = there are notes as well as coins}
3. clf. for leaves, bank notes, helmets, bowls, jars, pots, boxes {ใบบัว = lotus leaf} {ก่องใบน้อย = a small box} {หม้อใบนี้มีฝาพ้อม = the pot here has a lid, too} {ถ้วยใบสีแดง = a red bowl}
สี si: M สี 1. color
2. colored pencil, crayon
เขียว khi:ao M เขียว green
บัก bak M 1. intensifier before adjectives {ปาโตบักใหญ่ = a (very) large fish}
2. prefix in front of fruits and vegetables {บักแตงโม = watermelon}
3. can be used as a reference for a male person of the same or younger age {บักอันนี้ = this lad}
ใหญ่ ɲai H ใหญ่ large, big
หนึ่ง nʉŋ H หนึ่ง 1. one
2. after adjective: intensifier {บักคักหนึ่ง = very much} {อันบักใหญ่หนึ่ง = very large}, or attenuates the meaning {กะดาดมันแผ่นน้อยๆ หนึ่ง = the piece of paper is [relatively] small}
แต่ tɛ: H แต่ 1. but {แต่บ่ต่างกันหลาย = but not very different} {แต่บ่ลู้ว่าเขาญ่างมาแต่ใส = but [I] don't know where he's coming from, see also: แต่ว่า}
2. only {ตอนนี้มีแต่ขี้ฝ้า = now there are only clouds}
กะ ga M ก็ 1. then, consequently
2. also
บ่ bɔ: H ไม่ 1. no, not
2. question particle, transforming a statement into a question
Notes: spelling exception in line with common usage on social media
หลาย la:i M เยอะ, มาก many, much, very
เบิ่ง bəŋ H ดู 1. to look at, to see, to watch {เบิ่งโทละทัด = to watch TV} {เบิ่งหนัง = to watch a movie}
2. to guess {เบิ่งซงแล้ว ... = [I] guess / from what it looks like ...}
ซง soŋ HR ทรง 1. shape, form
2. as if, like
Notes: translation to be confirmed
แล้ว lɛ:o HF แล้ว 1. finished
2. already
3. and then, and next (especially แล้วกะ)
4. auxiliary for past tense
งาม ŋa:m HR สวย beautiful, handsome, splendid
อยู่ yu: H อยู่ 1. to be (located) at
2. yet, still
3. auxiliary indicating continuous or progressive action {ทอดปาอยู่ในกะทะ = (in the process of) frying a fish in the pan} {แม่กำลังเมี้ยนเฮียนอยู่ = mother is cleaning/tidying up the house}
แต่ว่า tɛ:-wa: H-H แต่ว่า 1. but
2. only {ฮู้แต่ว่าเขายืนอยู่พุเดียว = I only know that he's standing there by himself}
คัก khak H intensifier: very, very much
เป็น pen M เป็น 1. to be, to exist
2. to be able to
3. to suffer, sth. happens to
4. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why? {เป็นหญังเขากะคือแปงฟัน = Why is he brushing his teeth?} {เป็นหญังเคี่ยงบินมันคือสิตก = Why is the airplane falling down?}
ค้าย kha:i HF คล้าย to resemble, to be similar, to be alike {ทัพพีเป็นค้ายๆ กับซ้อน = a ladle is similar to a spoon}
สี่เหลี่ยม si:-li:am H-H สี่เหลี่ยม rectangle, square
มี mi: HR มี 1. to have
2. there is
หม้อง mɔŋ LF ที่, แห่ง, บริเวณ 1. place, area {หลายที่หลายหม้อง = in many places} {หม้องใดหม้องหนึ่ง = some place}
2. clf. for places
จับ jap M จับ 1. to grasp, to hold {เขาจับมือกัน = they're holding hands} {เขายืนจับไอติมอยู่ = she's standing, holding an ice cream}
2. to catch, to arrest {จับพุล้าย = to arrest a criminal}
พ้อม phɔ:m HF พร้อม at the same time, also, too {มีตะเว็นพ้อม = the sun's out, too} {กะทะมีด้ามพ้อม = the pan has also a handle}
แนว nɛ:o HR 1. kind, sort, type
2. method, mode of action - and the corresponding tool or object, thing {แนวนุ่งห่ม = clothes, clothing} {แนวคม = sharp object [e.g., a pair of scissors]} {แนวถือ = handle}
3. clf. for words starting with แนว {กินแนวอันนั้น = กินแนวกินอันนั้น = to eat this food [which was talked about earlier]}
ถือ thʉ: M ถือ 1. to hold
2. to carry
3. to regard as, to consider {สี่สิบองสาถือว่าฮ้อน = 40 degrees Celsius is considered hot}
สอง sɔ:ŋ M สอง two
ข้าง kha:ŋ LF ข้าง 1. side {มีหูจับสองข้าง = there are handles on both sides}
2. next to {วางอยู่ข้างๆ ก่องใบใหญ่ = it's placed next to the large box} {เขายืนอยู่ข้างๆ อีกพุหนึ่ง = he's standing next to another person}
3. clf. for body parts which come in pairs (eyes, ears, legs etc.) {เขามีตาสองข้าง = she has two eyes}
อาด a:t LF อาจ 1. might, may, will
2. likely
สิ si M จะ future tense auxiliary {เขากำลังสิตื่น = he's about to wake up} {สิไปตะหลาด = [I'm] going to the market}
พุหญิง phu-ɲiŋ H-M ผู้หญิง woman, female
บ่แม่น bɔ:-mɛ:n H-H ไม่ใช่ 1. not {เขาเป็นพุหญิง เขาบ่แม่นพุซาย = she's a woman, she's not a man}
2. no
ของ khɔ:ŋ M ของ of, belonging to
พุซาย phu-sa:i H-HR ผู้ชาย man, male
ใซ้งาน sai-ŋa:n HF-HR ใช้งาน to use, to put to use
จั่งใด jaŋ-dai H-M ยังไง, แบบไหน how, in what manner {บักนาวมันมีลดซาดจั่งใด = Lime fruits have what kind of taste?} {เขาปิดแอจั่งใด = How is he switching off the A/C?} {เทียนใซ้จั่งใด = How's a candle used?} {สิใซ้จั่งใด = how is [it] used?}
หลือ lʉ: M หรือ or
ใซ้ sai HF ใช้ to use
เฮ็ด het H ทำ to do, to make
อัน an M อัน 1. thing, object
2. general clf. for objects
เอา ao M เอา to take, to give {เขากำลังเอาก่องไปซั่ง = he's taking the boxes to weigh them} {หมอกำลังเอายาให้คนป่วยกิน = the doctor is giving medicine to the patient} {เอาไว้ถ้า = is for, is used for, has the purpose of}
ไว้ wai HF ไว้ 1. to keep, to put, to place, to retain, to save, to reserve {เขาเอาหัวของเขาไว้ใส = Where does she put her head?} {หมาสิเลี้ยงไว้บ้าน = dogs are kept/raised in the house} {ไก่เลี้ยงไว้ในคอก = chicken are kept/raised in a coop} {หน้ามันบังไว้ = the face is covered/not visible} {เขาเอาโทละสับวางไว้หู = he holds the phone to his ear}
2. for {นาลิกาปุกมีไว้เฮ็ดหญัง = What is an alarm clock for?} {หม้อเอาไว้เฮ็ดแนวกิน = a pot is used to make food} {ก่องเอาไว้เฮ็ดหญัง ก่องเอาไว้ใส่ของ = What is the box for? It's for putting in stuff.}
Notes: see also ไว้ถ้า
ใส่ sai H ใส่ 1. to put something in/on {เขาใส่บักพิกในกวยเตียวหลาย = he's putting a lot of chili in his noodle soup} {เขาบีบยาสีฟันใส่แปงสีฟัน = he squeezes toothpaste on the toothbrush} {ก่องเอาไว้ใส่ของ = boxes are there to put stuff in}
2. to wear (clothes) {เขาใส่เสี้ยแขนญาว = he's wearing a long-sleeve}
3. directed at {เอิ้นใส่กัน = to call each other/to say to each other} {หมามันเห่าใส่แมว = the dog barks at the cat} {ล้องเพงใส่ไม = to sing into the microphone} {เขากำลังซี้มือไปใส่พุซาย = she's pointing at the man}
สิ่งของ siŋ-khɔ:ŋ H-M สิ่งของ thing, object
เงิน ŋən HR เงิน money
ของ khɔ:ŋ M ของ thing, object
หลายสิ่งหลายอย่าง la:i-siŋ-la:i-ya:ŋ M-H-M-H หลากหลาย, มากมาย, หลายอย่าง varied, various, several (kinds etc.)
โทละสับ tho-la-sap HR-H-M โทรศัพท์ phone
Notes: pronunciation: also realized as โทระสับ
ได้ dai HF ได้ 1. can
2. to get, to obtain
3. before verb: indicating past tense
4. บ่ได้ + verb: not
เคี่ยงสำอาง khi:aŋ-sam-a:ŋ H-M-M เครื่องสำอาง cosmetics, make-up
กุนแก gun-gɛ: M-M กุญแจ key
Notes: see also กุนแจ
หา ha: M หา to look for, to find
ซื้อ sʉ: HF ซื้อ to buy
ใส sai M (ที่)ไหน 1. where? {สิไปใส = Where are [you] going?} {มาแต่ใส = Where are [you] coming from?} {กะทะอยู่ใส = Where's the pan?}
2. somewhere, anywhere {ใสกะได้ = anywhere, wherever you like}
แบบ bɛ:p LF แบบ 1. example, model, kind
2. style, form, pattern, design
ที่ thi: H ที่ 1. in/at {ที่นี้= here}
2. place {สิมีขายอยู่หลายที่หลายหม้อง = it is being sold in many places} {ที่นอน = sleeping place}
3. clf. for places
ห้าง ha:ŋ LF ห้าง shop, shopping mall
ตะหลาด ta-la:t M-LF ตลาด market
ใด dai M ใด 1. which, that one which, what, how {เขานั่งแบบใด เขานั่งขดตะหมาดอยู่ = How is he sitting? He's sitting cross-legged.} {ตอนใด = when?}
2. whichever, whoever {หม้องใดหม้องหนึ่ง = some place, somewhere} {ขั้นเฮาอยากตื่นญามใด เฮากะตั้งเวลาปุกญามนั้น = If we want to get up at a certain time, we set the alarm to that time}
Notes: sentence-final often with a marked rising tone
ที่ thi: H ที่ 1. that, which {คนที่ยืนอยู่ฝั่งขวา = the person which is standing on the right = the person standing on the right} {เว้าคำที่บ่สุพาบ = to speak words which are impolite = to speak impolitely}
2. for ordinal numbers {ที่สาม = third}
มัน man HR มัน it (also used to refer to people)
ขาย kha:i M ขาย to sell
แพง phɛ:ŋ HR แพง 1. expensive
2. dear
ลาคา la:-kha: HR-HR ราคา price
ขั้น khan LF เมื่อ when, if
แบนเนม bɛ:n-ne:m M-HR แบรนด์เนม brand name
หลายเติบ la:i-tə:p M-LF many, much, very (more intense than หลาย)
ถืก thʉ:k LF ถูก cheap, inexpensive
เหลียง li:aŋ M เหลือง yellow
หญัง ɲaŋ M อะไร, เป็นหญัง = ทำไม 1. what {เขากำลังเฮ็ดหญัง = What is he doing?} {ธูปเอาไว้เฮ็ดหญัง = What are incense sticks for?}
2. something, anything, (nothing)
3. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why {เป็นหญังเขาคือใส่บักพิกลงไปในกวยเตียว = Why is he putting chili in [his] noodle soup?} {เป็นหญังหน้าต่างมันคือเปิด = Why is the window open?} {เป็นหญังมันคือมีควนไฟ = Why is there smoke?}
เปิด pə:t M เปิด 1. to open {เปิดหน้าต่าง = to open the window} {เปิดปะตู = to open the door}
2. to start, to switch on {เปิดไฟ = to switch on the light} {เปิดแอ = to switch on the A/C}
ล็อก lɔk H ล็อค 1. to lock
2. lock (noun)
ปะตู pa-tu: M-M ประตู door
สามาด sa:-ma:t M-HF สามารถ can, to be able
อย่าง ya:ŋ H อย่าง type, kind, sort, category
มา ma: HR มา 1. to come
2. auxiliary expressing action towards the present or focal time {กะคุเฮ็ดมาจากอี่หยัง = What is the bucket made of?} {แล้วเขากะเก็บเงินจากพุนั้นมา = and then she takes the money of that person}
จาก ja:k LF จาก 1. from {... เฮ็ดมาจากอี่หยัง = ... is made from what?}
2. to depart
บ้าน ba:n HF บ้าน 1. house, home
2. village (also used as a prefix before the name of a village)
3. home country, home region {บ้านเฮาเฮ็ดเข้าจั่งใด = How do we plant rice in Isaan/Thailand?}
ลด lot H รถ 1. car, motorized vehicle
2. vehicle, cart {ลดขายแนวกิน = food cart}
เหล็ก lek M เหล็ก iron, steel, metal
สิ่ง siŋ H สิ่ง thing, object
ทนทาน thon-tha:n HR-HR ทนทาน durable, lasting
โดน do:n M นาน time: long
เฮา hao HR เรา 1. personal pronoun: we
2. personal pronoun: I
หาย ha:i M หาย to disappear, to lose
สำลอง sam-lɔ:ŋ M-HR สำรอง reserve, back up
อีก i:k LF อีก 1. more, again
2. other, another
ดอก dɔ:k LF ดอก clf. for keys, nails, incense sticks {ธูปสามดอก = three incense sticks}
เดียว di:ao M เดียว only, alone, single
คน khon HR คน person, people
เขา khao M เขา personal pronoun: he, she
กำลัง gam-laŋ M-HR กำลัง auxiliary indicating continuous or progressive action
กุนแจ gun-jɛ: M-M กุญแจ key
Notes: see also กุนแก
เข้า khao LF เข้า to enter, to go inside, to come/go in/on {เข้าห้องน้ำ = to go to the bathroom} {เข้านอน = to go to bed} {ขี่เลียเข้าไปเกาะ = to take a boat to go on an island}
ไป pai M ไป 1. to go
2. auxiliary indicating action extending into the future
ถิ้ม thim LF ทิ้ง 1. to leave, to abandon
2. to throw away, to discard
3. to drop, to let drop
ใน nai HR ใน in, within
ญ่าง ɲa:ŋ H เดิน to walk {เขากำลังญ่างเว้ากัน = they are walking and talking} {ลูกเป็ดญ่างไปนำแม่เป็ด = the ducklings are [walking] following their mother} {เขากำลังญ่างข้ามสะพาน = she's walking over the bridge} {เขาสิญ่างไปใส = Where is he going?}
พุ phu H ผู้ 1. person
2. clf. for people {พุหญิงพุหนึ่ง พุซายพุหนึ่ง = a woman, a man} {ซู่พุซู่คน = everybody} {พุหนึ่งโตจ่อยๆ พุหนึ่งโตบักอ้วนหนึ่ง = one person is slim, the other is fat}
Notes: pronunciation: also realized as พู่-
พุเดียว phu-di:ao H-M คนเดียว 1. alone, by oneself {เขากำลังยืนอยู่พุเดียว = she's standing by herself} {เขานั่งอยู่พุเดียว = he's sitting by himself}
2. one person
มือ mʉ: HR มือ 1. hand
2. front leg/paw (e.g., of a cat)
ฝั่ง faŋ H ฝั่ง 1. side
2. river/canal bank, shore
ขวา khwa: M ขวา right
นั้นหละ nan-la HF-M นั่นแหละ auxiliary for emphasis at the end of a phrase
ข้างหน้า kha:ŋ-na: LF-LF ข้างหน้า in front, forward
จัก jak M จัก 1. answer to a question: [I] don't know, don't know exactly, [I'm] not sure {พุซายคนนี้เขาเถ้าไป่ จัก จักเถ้าหลือบ่เถ้า เบิ่งบ่ค่อยออก = Is this man here already old? I don't know. I can't see clearly whether he's old or not.} {เขาเว้ากันอยู่ใส จักคือกัน = Where are they talking? I don't know either.}
2. exact(ly), what exactly {จักต้มอี่หยังกะบ่ฮู้ = I don't know what (exactly) he is cooking} {บ่ลู้คือกันจักปาอี่หยัง = I don't know either what kind of fish this is}
3. how much/many? {ต้นไม้มีจักต้น = How many trees are there?} {ตอนนี้จักโมงแล้ว = What time is it now?} {มือของเฮานี้สิมีจักนิ้ว = How many fingers do our hands have?}
4. a bit, a little bit {จักหน่อย/จักหน่อยหนึ่ง = a bit, a little bit}
ตอนนี้ tɔ:n-ni: M-HF ตอนนี้ now
ข้างนอก kha:ŋ-nɔ:k LF-HF ข้างนอก outside
กับ gap M กลับ to return, (to go/come) back {กะสิตอบกับมาว่า ... = and will answer back: ...} {กับบ้าน = to return home}
ลู้ lu: HF รู้ 1. to know
2. to understand
Notes: equivalent to ฮู้
นำ nam HR 1. at, in
2. with, together with {บ่สามาดถือไปนำได้ = [you] can't carry it around} {กินบักแตงโมนำเฮาบ่ = Will you eat watermelon with me?}
3. to lead, to accompany, to go with {เด็กน้อยญ่างไปนำแม่ = the daughter follows her mother}
คือกัน khʉ:-gan HR-M เหมือนกัน 1. also, likewise, similarly {ยินดีที่ได้ฮู้จักคือกันคับ = Nice to meet you too!}
2. in negative sentences: either {บ่ลู้คือกัน = I don't know either} {จักคือกัน = I don't know (either)}
หยิบ yip M หยิบ to pick, to pick up
ออก ɔ:k LF ออก 1. to go out, to leave
2. out
ฮู้ hu: HF รู้ 1. to know
2. to understand
Notes: equivalent to ลู้
บางสิ่งบางอย่าง ba:ŋ-siŋ-ba:ŋ-ya:ŋ M-H-M-H บางสิ่งบางอย่าง something, anything
ทาง tha:ŋ HR ทาง 1. way, direction {พุหญิงกะสิไปทางหนึ่ง พุซายกะสิไปอีกทางหนึ่ง = the woman goes one way, the man another way} {ตะเว็นไปทางใด = Where has the sun gone?} {เขาถีบจักกะย๊านไปทางหน้า = he's biking on/onward/forward} {มาเว้า มาว่าเฮาในทางที่บ่ดี = he's scolding [me], he's talking to me improperly}
2. by, through, via etc. {เว้าทางโทละสับ = to talk on the phone}
เลย lə:i HR เลย 1. futher on, beyond, past {เข็มน้อยเลยเลขสิบสองไป = the minute hand has passed number twelve}
2. too much
3. at all
4. definitively
5. completely, utterly
ฟ้า fa: HF ฟ้า 1. sky {เคี่ยงบินมันกำลังบินขึ้นฟ้า = the airplane is taking off into the sky}
2. color: blue
กอน gɔ:n M กลอน bolt, lock
เทา thao HR เทา grey
ขาว kha:o M ขาว white
ห้อง hɔŋ LF ห้อง room
ว่า wa: H ว่า 1. that, as {คำว่า X = the word X}
2. to say
ค็อนโด khon-do: HR-M คอนโด condominium
โจน jo:n M โจร robber, thief, burglar
ขะโมย kha-mo:i M-HR ขโมย 1. thief
2. to steal
ลัก lak H ลัก to steal
เพาะสะนั้นแล้ว phɔ-sa-nan-lɛ:o H-M-HF-HF เพราะฉะนั้นแล้ว therefore, for that reason, consequently
Notes: pronunciation: also realized as เพาะฉะนั้น
ทุก thuk H ทุก every
Notes: also pronounced ทุ as in ทุมื้อๆ = everyday, always
หลัง laŋ M หลัง 1. back, after
2. back (of body) {ขี่หลังควย = to ride on a water buffalo}
3. clf. for houses {บ้านหลังใหญ่ = a large house} {เฮียนไม้หลังเก่า = an old wooden house}
ต้อง tɔŋ HF ต้อง to have to, must
เพาะว่า phɔ-wa: H-H เพราะว่า because
ให้ hai LF ให้ 1. to give {หมอกำลังเอายาให้คนป่วยกิน = the doctor is giving the patient medicine}
2. for
3. to allow, to be allowed
นั้น nan HF นั้น that, there
แก้ gɛ: HF แก้ to untie, to unfasten, to take off
จั่ง jaŋ H ค่อย (?) then, afterwards {ต้องใซ้น้ำมันพ้อม มันจั่งสิทอดได้ = one needs to use oil as well, then one can fry [food]}