Translations are evolving and should be taken as indicative only! For a guide to the tones and the spelling system used to write this variety of Isaan (Khon Kaen), see the "tone guide" on the overview page.

Tones: M = mid, HR = high-rising, H = high, HF = high-falling, LF = low-falling

Isaan	Pronunciation	Tones	Thai	English/Notes	#occ
หมู่บ้าน	mu:-ba:n	H-HF	หมู่บ้าน	village	16/6

Link to overview page
Link to dictionary

Basic vocabulary — page 19 — Series A, pictures 15-17: house, village, town

15 นี้คือบ้าน เป็นบ้านหลังหนึ่ง
16 นี้คือหมู่บ้าน หมู่บ้านสี่หลัง
17 นี้คือในเมียง

Vocabulary recordings — สะออน 3

มีลูกหลานเฮานี้หละ มีคนในหมู่บ้านเฮานี้หละ เฮ็ดกานเฮ็ดงานอยู่ในกุงเทบกุงไทยพุ้นหละ เฮ็ดงานเก่ง เก็บเงินเก่งหลาย ไปส้างบ้านส้างเฮียนอยู่บ้านของเขานั้นหละ อยู่ในหมู่บ้านนั้นหละ เขากะได้ส้างบ้านหลังบักใหญ่พุ้นหละ เฮากะอาดสิญ้องสิซมเขาว่า ป๊าด มาเก่งแท้ เป็นตาสะออนน่อ เก็บเงินเก็บคำมาส้างบ้านส้างเฮียน เฮ็ดหลังบักใหญ่เอาโลด เป็นตาสะออนเนาะ

Basic vocabulary — page 19 — Series B, pictures 15-17: house, village, town

15
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้กะเป็นทัมมะซาด เป็นทุ่งหญ้า หลือป่าหญ้านั้นหละ
มีบ้านพ้อมบ่ มีอยู่ ในป่านี้กะสิมีบ้านหลังหนึ่ง เป็นบ้านไม้ มีบ้านหลังเดียวข้อหล้อ
แล้วมันมีพูเขาพ้อมบ่ กะมีอยู่ มีพูเขาพ้อม มีพูเขาหลายลูก หลือมีพูเขาหลายหม้องนั้นหละ
มีพูเขาใหญ่ มีพูเขาน้อย มีหลายคัก มีหลายอี่หลี
แล้วมีต้นไม้พ้อมแม่นบ่ แม่น มีต้นไม้พ้อม ต้นไม้กะหลายต้นอยู่ หลายต้นคัก
แล้วอยู่เทิงฟ้ากะมีก้อนเมกพ้อม มีก้อนเมก มีขี้ฝ้าลอยโอ่งโล่งๆ อยู่เทิงท้องฟ้านั้นหละ มีขี้ฝ้าหลายเติบ มีก้อนเมกหลายเติบ

16
นี้คืออี่หยัง อันนี้กะเป็นหมู่บ้าน เป็นหมู่บ้านหลายหลัง มีหมู่บ้านหลายหลัง หลือสี่หลังนั้นหละ หลือเฮากะแนมบ่เห็น อาดสิมีหลายกว่านั้นกะได้
เป็นบ้านไม้เทิงเบิด บ้านค้ายๆ กัน ลักสะนะคือๆ กัน ค้ายๆ กันนั้นหละ บ่แตกต่างจากกันคัก เบิ่งซงแล้วเป็นลักสะนะคือกัน
หมู่บ้านคืออี่หยัง หมู่บ้านกะคือหม้องที่อยู่อาสัยของคน เป็นหมู่บ้าน หลือเป็นจุดๆ ที่คนอาสัยอยู่หั้น ที่คนสามาดส้างบ้านอยู่หั้น หลือลวมกันหลายๆ คน หลือลวมกันหลายๆ หลัง เขากะสิเอิ้นหมู่บ้าน

17
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นเมียง หลือเป็นเมียงหลวงนั้นหละ หลือเป็นเมียงใหญ่ๆ
เมียงนี้กะมีตึก มีตึก มีหญัง มีหอ มีหญังหลายอย่าง ที่เป็นก่อส้างจากตึก ที่เป็นก่อส้างจากอิด หลือก่อส้างจากปูน ที่บ่ได้เฮ็ดจากไม้ หลือที่บ่มีทัมมะซาด ก่อส้างจากปูน ที่แตกต่างจากทุ่งนา ทุ่งไฮ่ ทุ่งหญ้า ทุ่งไหล้
เขากะสิเอิ้นว่าเป็นเมียง ที่มีความจะเลิน ที่แตกต่างจากบ้านนอก หลือจากไฮ่จากนาเฮา
แล้วในเมียงคนหลายบ่ กะหลายอยู่ ในเมียงคนกะหลายคัก หลายคักอี่หลี คนกะมาแออัด มาอาสัยอยู่ในเมียงหลวง หลือในเมียงเมียงนั้น
เพาะว่ามันมีความจะเลิน คนกะอยากมาหม้องที่มันมีความจะเลิน บ่อยากอยู่บ้านนอก บ่อยากอาสัยอยู่บ้านนอก กะอยากอยู่ในเมียง บ่อยากอยู่บ้านนอก อยากมาอยู่ในเมียง อยากอยู่ในความจะเลิน

Basic vocabulary — Page 28 — Series B, pictures 11-15: alms bowl, monk, to open, food, to close

11
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้เบิ่งซงแล้วกะสิเป็นบาดเนาะ เป็นบาดพะ บาดพะหนิหละ
บาดนี้มีหน้าที่หนะเอาไว้เฮ็ดหญัง พะกะสิมี กะสิเอาบาดนี้ไปไว้ถ้าบินทะบาดญามมื้อเซ้าเนาะ บินทะบาดอยู่นำหมู่บ้าน หลือว่าเอาไว้ถ้าใส่แนวกินกับชาวบ้านที่เอามาถะหวาย หลือว่าเอามาให้เนาะ กะสิเอาใส่บาดนี้ เป็นพาชะนะหลือว่าแนวที่สิใส่กับเข้ากับน้ำที่เพิ่นเอามาให้ หลือว่าชาวบ้านเอามาให้มาทานเนาะ

12
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้กะเป็นพะเนาะ
เป็นพะลูบหนึ่ง กำลังถือบาดอยู่
จักว่าถืออยู่ใส อาดสิอยู่ในวัดหลือว่ากำลังญ่างบินทะบาดกะได้
ขั้นสิไปบินทะบาดหนิ สิไป[บินทะบาด]จั่งใด สิบินทะบาดจั่งใด กะไปบินทะบาดญามมื้อเซ้า ปะมานหกโมงเซ้าเนาะ หลือว่าตีห้า เพื่อที่สิไปบินทะบาดลอบหมู่บ้าน เพื่อที่สิให้ชาวบ้านชาวเอ่ยเนี้ย มาถะหวายเข้าถะหวายน้ำกับพะลูบนี้เนาะ
แล้วตอนนี้พะกำลังใส่อี่หยัง กะกำลังใส่ เขาเอิ้นว่าจีวอนเนาะ จีวอนสีส้ม
จีวอนนี้มีสีหญังแน่ กะแล้วแต่ว่าสีที่มันเป็น สีค้ายๆ กับ โทนเดียวกันกับสีส้มเนาะ อาดสิเป็นสีส้ม สีเหลียง สีน้ำตานแก่ หลือว่าสีแดงแก่ สีแดงอ่อน กะแล้วแต่เนาะ เอากะสิปะมานนี้ สีโทนเดียวกันปะมานนี้เนาะ
แล้วพะเป็นหญังต้องโกนหัวโล้น อันนี้กะบ่แน่ใจกันเนาะ แต่ว่ากะ ฮู้แต่ว่าพะซู่องซู่ลูบเนาะกะต้องโกนหัวโล้น

13
พะลูบนี้กำลังเฮ็ดหญัง กำลังเปิดฝาบาด
เป็นหญังเขา เป็นหญังเพิ่นต้องเปิดฝาบาด กะอาดสิมีชาวบ้านหลือว่าพุคนมาถะหวายเข้าถะหวายน้ำในบาดนี้ เพิ่นกะเลยต้องเปิดบาด เพื่อที่สิลับเข้าลับน้ำจากชาวบ้านเนาะ

14
อันนี้กำลังเฮ็ดหญังอยู่ พะเนาะกำลังเปิดฝาบาดขึ้น เพื่อที่สิลับเข้าลับน้ำจากชาวบ้าน หลือว่าลับอาหานจากชาวบ้านที่เอามาถะหวาย กะสิมีชาวบ้าน หลือว่า เอิ้นว่ายาดโย๊มเนาะ มาถะหวายเข้าถะหวายน้ำในบาดนี้ กำลังยื่นแนวกิน หลือว่าเอาเข้าใส่ไปในบาดเนาะ

Stories — Childhood memory: jumping off a tree branch into a pile of straw, branch breaks

มีมื้อหนึ่งเนาะ แต่ๆ โดนนั้นหละ แต่โดนเติบ แต่หลายปีแล้วหละ ตั้งแต่พุข้าเป็นเด็กน้อยพุ้นหละ ตั้งแต่เป็นเด็กน้อย อายุพุ้นหละมาลาวๆ หอั้น สิบปี สิบเอ็ดปีพุ้นหละเนาะ จักปีเกาะ สิบปี สิบเอ็ดปีพุ้นหละ เป็นสิบปีคืนหลังพุ้นหละ ตั้งแต่เป็นเด็กน้อย เป็นเด็กน้อยเด็กเอ่ยพุ้นหละ พากันเหล้นกันเนาะ ตามปะสาเด็กน้อยหละ โอ๊ย เด็กน้อยอยู่บ้านกะหลายกะด้อกะเดี้ย หมู่กันหนิหละ ตั้งแต่เป็นเด็กน้อยเนาะ กะหมู่หลายเนาะ สะหมัยแต่กี้เด็กน้อยในหมู่บ้านหนิ หลายเติบเด่ะเด็กน้อยหนิ เป็นซาวพุ้นหละ ซาวกะคือยี้สิบพุ้นหละ เป็นยี้สิบสามสิบคนพุ้นหละ เด็กน้อยในหมู่บ้านนั้น หลายคัก

พากันเหล้นมื้อนั้น พากันซวนกันไปเหล้น ไปเหล้นอี่หยังบุ ไปเหล้นอี่หยัง บ่เหล้น พากันได้ปีนกกไม้ ไปปีนหอั้น ไปเหล้นหญ้มหอั้น กกไม้ ต้นอี่หยังเกาะ เขาเอิ้นว่าหอั้น ต้นผักกะเสดติ ต้นผักกะเสดเนาะ ไปพากันไปปีนเหล้น โอ๊ยตาอยากหัวหลาย คิดพ้อแล้วกะเดย คิดพอแล้วกะอยากหัวเนาะ ไปพากันไปปีนเหล้น สี่ห้าคนพุ้นแหล้ว มื้อนั้นหอั้น ปีนขึ้นไปต้นนั้น ผักกะเสดกะต้นน้อยๆ เนาะ ต้น[...] ลำบ่ใหญ่ปานใด

พากันขึ้นสี่ห้าคน ขึ้นแล้วกะหญ้ม [...] เหล้นพุ้นแหล้ว ขึ้นเหล้นเพาะว่าหอั้น อยู่ข้างๆ กกหอั้น ผัก ผักอี่เสดหนะ ต้นผักอี่เสด แล้วมันสิมีหอั้น กองเฟียงเนาะ กองเฟียงกองบักใหญ่หนึ่ง เด็กน้อยกะแล่นเหล้น บางคนกะเหล้นอยู่อ้อมกองเฟียงนั้นหละ แล่นเหล้น แล่นซ้าย แล่นขวา โดดซ้าย โดดขวา โดดอยู่เทิงกองเฟียงนั้นหละ ม่วนหลาย ม่วนคัก

ซุมขี้มึนบัดหนิ ซุมขี้มึนกะไปปีนหอั้นกกผักอี่เสด จักปีนจั่งใด หญ้มซ้าย หญ้มขวา บางคนกะโดดใส่กองเฟียง บางคนกะโดดลงข้างล่าง โดดซ้าย โดดขวา ปีนขึ้นเทิงโดด ปีนขึ้นเทิงโดดเนาะ โดนเติบ บัดนี้พอฮอดหอั้น โดนเติบ บัดนี้หอั้น ต้นไม้มันกะสิหักตั๊วะบัดหนิ ต้นไม้ ผักอี่เสด ต้นที่ ที่มันขึ้นนั้นหละ สี่ห้าคนนั้นหละ มึนคักมึนแน่แต่กี้หนะ หักลงมาบัดหนิ ยืนอยู่เทิงนั้นสี่ห้าคนพุ้นหนะ ง่าผักอี่เสดหักลงมา ตกเอ้ม! ลงมา ตก เจ็บวะสั้น แล้วพากันให้ก้ากๆ ไปหาพ่อหาแม่บัดหนิ

กองเฟียงกะบ่ได้เหล้นซ้ำ ต้นไม้นั้นกะหักซ้ำ บ่มีพุใดได้ขึ้นอีกบัดหนิ พากันให้แข่งกัน ไปหาพ่อแม่บัดหนิ ถืกตีซ้ำ พ่อแม่กะตีซ้ำว่ามึนหลาย ไปเฮ็ดหญังบ่เฮ็ด ไปปีนกกไม้ ตกลงมาให้ก้ากๆ ได้เป็นแผเป็นเอ่ย เจ็บโตซ้ำ เทิงถืกพ่อแม่ตีอีก บัดนี้กะบ่ได้ไปขึ้นอีกดอก บ่มีกกไม้ กกไม้กะได้หักแล้ว บ่ได้ขึ้นอีกดอกบัดหนิ

มื้อหลังมื้อใหม่กะสิหาเหล้นแนวใหม่พุ้นหละ บ่มีหม้องขึ้นแล้ว กก [...] ไม้ กกผักอี่เสดอยู่ข้างกองเฟียง หม้องที่สิโดดลงกองเฟียงหนะกะบ่มีแล้ว กะสิได้หาเหล้นแนวใหม่ต่อไปนี้เนาะ

Basic vocabulary — Page 26 — Series B, pictures 01-05: monk, to good to receive food offerings, Buddha statue, temple, stupa

1
อันนี้เพิ่นเป็นพุใด เพิ่นเป็นพะ
เป็นหญังคือเอิ้นว่าพะ เป็นหญังคือเป็นพะ กะเพิ่นบวดแล้ว เพิ่นบวด กะเลยเอิ้นว่าพะ
กานเอิ้นกะสิมีสองแบบ ขั้นพุซายบวด สิเอิ้นว่าพะ ขั้นพุหญิงบวด หลือว่าแม่หญิงบวด สิเอิ้นว่าแม่ซี แต่ว่าอันนี้เพิ่นเป็นพุซาย กะเลยเอิ้นว่าพะ
พะเพิ่นใส่ซุดสีหญัง พะเพิ่นกะใส่แต่สีเดียว สีเหลียงหลือว่าสีส้มส่ำนั้นหละ บ่ให้ใส่สีอื่น สีแดง สีซมพู สีดำ เพิ่นบ่ให้ใส่ ให้ใส่แค่สีเดียว

2
พะเพิ่นกำลังเฮ็ดหญัง พะเพิ่นกำลังสิบินทะบาด พะเพิ่นกำลังสิไปบินทะบาด
บินทะบาดอยู่ใส กะอาดสิไปบินทะบาดลอบบ้าน หลือว่าอ้อมหมู่บ้านหนั้นหละ หม้องใดมีพุคน หลือว่ามีคนอยู่หนั้น เพิ่นกะสิไปบินทะบาดอยู่หั้น
ขั้นบ้านใดสิใส่บาด เพิ่นกะไปบ้านนั้น ขั้นบ้านใดบ่ใส่ เพิ่นกะญ่างผ่านไป
กานบินทะบาดของพะนี้กะสิไปแค่มื้อละเที่ย ไปแต่ญามเซ้า ตื่นขึ้นหกโมง ทำวัดอี่หยังเส็ด กะไปบินทะบาดญามมื้อเซ้า
แล้วญามเที่ยงพะสิออกไปบินทะบาดบ่ บ่ บ่ไป พะสิบินทะบาดเที่ยเดียว ญามเที่ยงญามแลงบ่บินทะบาดเนาะ

3
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้กะเป็นพะพุดทะลูบ เป็นพะพุดทะลูบตั้งอยู่
พะพุดทะลูบเอาไว้เฮ็ดหญัง พะพุดทะลูบกะเอาไว้ถ้ากาบไหว้ เป็นที่กาบไหว้ของพุคน พุคนสิมักมากาบมาไหว้อยู่หม้องนี้ หลือว่าพุใดอยู่ใก้ อยู่แถวๆ นี้ กะสิมาไหว้พะพุดทะลูบอยู่หม้องนี้
พะพุดทะลูบนี้มีซีวิดบ่ บ่ พะพุดทะลูบบ่มีซีวิด เป็นสิ่งที่เฮ็ดขึ้นมา ปั่นขึ้นมา เพื่อให้เป็นสิ่งที่คนเคาลบหลือว่ากาบไหว้หนั้นหละ

4
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นสาลา เป็นสาลาวัด หลือว่าสาลาปะเลียนนั้นหละ
พะอาดสิมาสันเข้า หลือว่าสันเข้าเซ้า สันเพน หลือว่าจำวัด จำสีนวัด กะเฮ็ดอยู่หม้องนี้เบิดซู่อย่าง อาดสิมีกิดจะกัม ชาวบ้านอี่หยังมาเฮ็ด กะอาดสิมาเฮ็ดกิดจะกัมอยู่นี้ เกี่ยวกับวัด เกี่ยวกับสาสะนา หลือว่าพะทัมเนาะ สิสามาดมาเฮ็ดได้อยู่หม้องนี้
แล้วสาลานี้ตั้งอยู่ใส สาลานี้กะตั้งอยู่ในวัด ส้างขึ้นอยู่ในวัด

5
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้เอิ้นว่าเจดี หลือว่าพะทาดเจดีนั้นหละ แล้วแต่คนสิเอิ้น แล้วแต่คนสิเว้า
พะทาดหลือว่าเจดีนี้เฮ็ดมาจากอี่หยัง บางหม้องกะเฮ็ดมาจากดิน บางหม้องกะเฮ็ดมาจากปูน บางหม้องเฮ็ดมาจากเหล็กจากไม้ แล้วแต่สิเฮ็ด แล้วแต่คนสิคิดเฮ็ดว่า เฮ็ดแบบใด เฮ็ดจั่งใด เฮ็ดเพี่ยอี่หยัง ปะมานนั้นเนาะ
แล้วพะทาดหลือว่าเจดีนี้เป็นสิ่งสักสิดบ่ หลือว่าคนเคาลบ คนไหว้ คนกาบ คนหญังบ่ กะมีส่วนอยู่ บางเจดีกะเฮ็ดเพื่อให้คนเคาลบหลือว่านับถือ บางเจดีกะเฮ็ดเป็นหม้องที่ใส่กะดูกคนที่ตายไปแล้ว หลือว่ากะดูกของพะพุดทะเจ้า หลือว่ากะดูกของพะของคนที่ตายไปแล้วหนั้นหละ