KhmerPronunciationEnglish/Notes#occ
ព្រះចន្ទ preah can moon 8/5

Link to overview page
Link to dictionary

Asking “How do you write this?” — Dialogue 4


អ្នកចុះឈ្មោះ៖ ឈ្មោះអីដែរ?
ពិសិដ្ឋ៖ ចាន់ ពិសិដ្ឋ។
អ្នកចុះឈ្មោះ៖ ចាន់ ហ្នឹង ព្រះចន្ទ ហ្នឹងមែន? ប្រកបឲ្យតិច បានអេ៎?
ពិសិដ្ឋ៖ មិនមែន ព្រះចន្ទ អេ៎។ ច ស្រៈអា ន បន្តក់ ធម្មតា។

Expressing warmth — Cultural note


នៅខ្មែរ មានរដូវតែពីរប៉ុណ្ណោះ គឺរដូវប្រាំងនិងរដូវវស្សា។ ខែដែលក្ដៅជាងគេ គឺ ខែចេត្រនៃចន្ទគតិរបស់ខ្មែរ ដែលច្រើនតែត្រូវនឹងខែមេសានៃសុរិយគតិ។ ចន្ទគតិ មានន័យថា ដំណើរនៃព្រះចន្ទ រីឯ សុរិយគតិ មានន័យថា ដំណើរនៃព្រះអាទិត្យ។

Going To Bed (Sakanan) — 10


បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ១០ រូបភាពទី ១០ យើងឃើញថា បន្ទាប់ពីគាត់ស្លៀកពាក់ខោអាវហើយ អញ្ចឹងគាត់ផ្លាស់ខោអាវរួចរាល់ហើយ ក្មេងប្រុសម្នាក់នោះ គាត់ក៏បានឡើងមកអង្គុយនៅលើគ្រែ អញ្ចឹងគាត់អត់ទាន់គេងភ្លាមទេ គឺគាត់មកអង្គុយដោយផ្អែកខ្នងគាត់ទៅនឹងក្បាលគ្រែ ហើយគាត់ដាក់ខ្នើយដើម្បីផ្អែកទៅនឹងខ្នងរបស់គាត់ បន្ទាប់មកគាត់អង្គុយសណ្ដូកជើង ដោយជើងម្ខាងរបស់គាត់សណ្ដូកនៅលើគ្រែ ជើងម្ខាងទៀត គឺគាត់បញ្ឈរជង្គង់ឡើង។ អញ្ចឹងគាត់កំពុងតែអង្គុយសណ្ដូកជើងនិងបញ្ឈរជង្គង់នៅលើគ្រែ ដោយជើងស្ដាំ យើងឃើញគាត់សណ្ដូកនៅលើគ្រែ ដោយជើងឆ្វេង គាត់ឃើញ យើងឃើញគាត់បញ្ឈរជង្គង់ឡើង ហើយគាត់អង្គុយនៅលើភួយ ដោយដាក់ដៃនៅលើជើងរបស់គាត់ អញ្ចឹងគាត់ដាក់ដៃស្ដាំនៅលើជើងស្ដាំរបស់គាត់ ហើយដៃឆ្វេងគឺគាត់ទម្លាក់នៅលើគ្រែ។ អញ្ចឹងយើងឃើញក្បែរគ្រែរបស់គាត់ គឺមានកូនកៅអីតូចមួយសម្រាប់ដាក់កង្ហារ ដែលកង្ហារកំពុងតែវិលបញ្ចេញខ្យល់ចេញមកក្រៅ អញ្ចឹងក្មេងប្រុសម្នាក់នោះ គាត់អត់ប្រើម៉ាស៊ីនត្រជាក់ទេ គឺគាត់ប្រើកង្ហារ អញ្ចឹងគាត់បើកកង្ហារឲ្យមានខ្យល់ ដើម្បីឲ្យខ្លួនគាត់ត្រជាក់ ដែលយើងឃើញនៅក្បែរកៅអីកង្ហារនោះ គឺយើងឃើញមានកូនតុមួយ ឬក៏កូនទូមួយ ដែលកូនទូនោះយើងឃើញមានចំនួនបីថត អញ្ចឹងកូនទូនេះគឺប្រើសម្រាប់ដាក់ទ្រទូរទស្សន៍ ដោយយើងឃើញនៅលើកូនទូនោះ គឺមានទូរទស្សន៍មួយ ដែលទូរទស្សន៍នោះកំពុងតែបិទ។ អញ្ចឹងគាត់មានទូរទស្សន៍មួយដាក់នៅលើកូនទូ ដែលកូនទូនោះគឺមានចំនួនបីថតដែលយើង ថតទាំងបីនោះ គឺយើងអាចដាក់សម្ភារៈផ្សេងៗ ដូចជាតេឡេទូរទស្សន៍ ឬក៏សៀវភៅ ឬក៏ខោអាវនានាបាន អញ្ចឹងថតទូគឺប្រើប្រាស់សម្រាប់ដាក់សម្ភារៈផ្សេងៗចូលទៅក្នុងទូ ហើយទូរទស្សន៍ គឺជាគ្រឿងអេឡិចត្រូនិច ឬក៏ជាឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិច ដែលអាចធ្វើឲ្យយើងមើលជារឿង ឬក៏មើលជាវីដេអូ ឬក៏មើលព័ត៌មានបាន។ អញ្ចឹងយើងមើលវីដេអូ មើលរឿង មើលព័ត៌មាន ដោយប្រើប្រាស់ទូរទស្សន៍។ ដែលយើងឃើញទូរទស្សន៍របស់គាត់ គឺនៅលើកូនទូតូចមួយ ដែលមានចំនួនបីថត។ ហើយនៅលើជញ្ជាំងរបស់គាត់គឺមានបង្អួច ដែលបង្អួចគាត់គេងអត់បិទវាំងនននោះទេ។ អញ្ចឹងបានន័យថាគាត់ចូលចិត្តភ្លឺ គាត់ចង់បានពន្លឺព្រះចន្ទ ដូច្នេះគាត់អត់បិទវាំងននបង្អួចរបស់គាត់នោះទេ ដោយគាត់បើកចំហវាំងននរបស់គាត់។ អញ្ចឹងក្មេងប្រុសម្នាក់នោះ បន្ទាប់ពីគាត់ផ្លាស់សម្លៀកបំពាក់រួចហើយ គាត់អត់ទាន់ចូលគេងភ្លាមទេ គឺគាត់អង្គុយសណ្ដូកជើងនៅលើគ្រែរបស់គាត់ ដោយអង្គុយបញ្ឈរជង្គង់ម្ខាង និងសណ្ដូកជើងម្ខាងនៅលើគ្រែ នៅខាងមុខទូរទស្សន៍។

Going To Bed (Sakanan) — 06


បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពគឺទី ៦ នៅក្នុងរូបភាពទី ៦ បន្ទាប់ពីគាត់ដុសធ្មេញគាត់ស្អាតហើយ អញ្ចឹងគាត់បានដុសសម្អាតធ្មេញរបស់គាត់បានយ៉ាងស្អាត បន្ទាប់មកគាត់ក៏បានចេញពីបន្ទប់ទឹក អញ្ចឹងគាត់ដើរសំដៅចូលមកក្នុងបន្ទប់គេងរបស់គាត់ ដោយដើរសំដៅមករកគ្រែគេង។ ដែលនៅក្នុងរូបភាពទី ៦ នេះ យើងឃើញគាត់កំពុងតែដើរចូលតាមមាត់ទ្វារ អញ្ចឹងគាត់ឈានជើងចូលក្នុងបន្ទប់គេងរបស់គាត់តាមមាត់ទ្វារ ហើយដើរសំដៅមករកគ្រែគេងរបស់គាត់។ ដោយយើងឃើញនៅក្បែរគាត់គឺមានគ្រែគេងមួយ។ អញ្ចឹងគ្រែគេងនោះ យើងឃើញនៅលើគ្រែគេងគឺមានពូកមួយ និងមានភួយមួយ ហើយមានខ្នើយកើយចំនួនមួយផងដែរនៅលើគ្រែ ដែលពូកយើងប្រើសម្រាប់គេងទីលើនោះ អញ្ចឹងនៅពេលដែលយើងគេង គឺយើងគេងនៅលើពូក សម្រាប់អ្នកទីក្រុងគឺយើងគេងនៅលើពូក ចំណែកឯអ្នកអត់មានពូកគេងគឺគេងនៅលើកន្ទេល។ អញ្ចឹងគាត់គេងនៅលើពូក ហើយដណ្ដប់ភួយ។ ភួយដែលដាក់នៅលើគ្រែ គឺគាត់ដណ្ដប់ភួយ ដោយយកភួយដណ្ដប់លើខ្លួនរបស់គាត់។ ហើយគាត់នឹងកើយនៅលើខ្នើយ នៅពេលដែលគាត់គេង។ អញ្ចឹងគ្រែនេះគឺយើងឃើញមានជើងបួន គ្រែជើងបួន ប៉ុន្តែនៅក្នុងរូបភាពទី ៦ គឺមានជើងតែបីទេ ដោយសារតែបាំងមួយ អញ្ចឹងប្រសិនបើយើងមើលជុំវិញគ្រែ គឺយើងឃើញ នឹងឃើញមានជើងបួនជាក់ជាមិនខាន ដោយសារតែគ្រែតែងតែមានជើងបួន។ ហើយនៅក្បែរគ្រែនៅជាប់ជញ្ជាំង យើងឃើញមានបង្អួចមួយ ដែលបង្អួចនោះគឺជាបង្អួចកញ្ចក់ អញ្ចឹងបង្អួចកញ្ចក់ គឺជាបង្អួចដែលអាចឲ្យយើងមើលឃើញទៅខាងក្រៅបាន អញ្ចឹងយើងអត់ចាំបាច់បើកបង្អួចទេ ក៏យើងអាចមើលឃើញទៅខាងក្រៅដែរ ដោយសារតែវាជាកញ្ចក់ អញ្ចឹងយើងអាចមើលឃើញឆ្លងកញ្ចក់បាន បានន័យថាយើងអាចមើលឃើញពីម្ខាងទៅម្ខាងបាន ដោយមិនចាំបាច់បើកកញ្ចក់នោះទេ។ ក៏ប៉ុន្តែបង្អួចរបស់គាត់យើងឃើញមានវាំងននពីរ។ អញ្ចឹងវាំងននបង្អួចគឺប្រើប្រាស់សម្រាប់បិទឬក៏បើកនៅពេលដែលយើងមិនចង់ឲ្យមានពន្លឺចូល។ អញ្ចឹងពេលខ្លះប្រសិនបើយើងខ្លាចចាំងថ្ងៃឬក៏កុំចង់ឲ្យមានពន្លឺព្រះចន្ទចូលនៅពេលដែលយើងគេង យើងអាចទាញវាំងននបិទបង្អួចបាន ប៉ុន្តែប្រសិនបើយើងគិតថាចង់មើលព្រះចន្ទ ឬក៏ចង់ឲ្យមានពន្លឺចេញចូលក្នុងបន្ទប់របស់យើង យើងគ្រាន់តែទាញវាំងននចេញពីបង្អួចនោះជាការស្រេច គឺអាចធ្វើឲ្យមានពន្លឺចេញចូលបាន។ អញ្ចឹងវាំងននគឺដាក់សម្រាប់ដើម្បីបាំងកុំឲ្យមានពន្លឺចូល ចូលទៅក្នុងបង្អួច ឬក៏កុំឲ្យមាននរណាម្នាក់មើលឃើញយើងពីក្រៅតាមរយៈបង្អួចនោះបាន។

Shopping For A T-Shirt (Sakanan) — 03


បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ៣ នៅក្នុងរូបភាពទី ៣ យើងឃើញថា ពួកគេ បន្ទាប់ពីពិភាក្សាគ្នាហើយ អញ្ចឹងជួនជាថ្ងៃនោះជាថ្ងៃសម្រាកផង ឬក៏ជាពេលល្ងាច ឬក៏ពេលយប់ដែលពួកគេចេញពីធ្វើការ អញ្ចឹងពួកគេអត់ធ្វើការទៀតទេ ដូច្នេះពួកគេក៏បានដើរមកផ្សារដើម្បីទិញខោអាវ ដើម្បីរកមើលអាវយឺតថ្មីសម្រាប់បុរសម្នាក់នោះ។ អញ្ចឹងយើងឃើញនៅក្នុងរូបភាពនេះ ពួកគេក៏បានដើរមកដល់ផ្សាររាត្រីមួយ ដែលជាទូទៅផ្សាររាត្រីគឺជាផ្សារមួយ ដែលយើងបើកនៅពេលយប់តែប៉ុណ្ណោះ អញ្ចឹងពេលថ្ងៃគឺផ្សាររាត្រីអត់បើកទេ ដែលផ្សាររាត្រី គឺបើកតែពេលយប់ អញ្ចឹងអាចបើកចាប់ពីម៉ោង ៥ ល្ងាច រហូតដល់ម៉ោង ១១ យប់ ឬក៏ម៉ោង ១២ យប់។ អញ្ចឹងនៅក្នុងផ្សាររាត្រីគឺយើងលក់ដូចផ្សារពេលថ្ងៃដែរ។ អញ្ចឹងមានផ្សារខ្លះគេបើកពេលថ្ងៃ ផ្សារខ្លះគេបើកពេលយប់ អញ្ចឹងផ្សារពេលយប់យើងហៅថាផ្សាររាត្រី ដោយសារតែពេលយប់យើងអាចហៅម្យ៉ាងទៀតបានថារាត្រី ពេលរាត្រី។ អញ្ចឹងពេលរាត្រី គឺ ឬក៏ពេលយប់ហ្នឹងគឺអត់មានព្រះអាទិត្យទេ គឺមានតែព្រះចន្ទ។ ដែលជាក់ស្ដែងយើងឃើញនៅក្នុងរូបភាពនេះគឺមានព្រះចន្ទមួយដែលកំពុងតែរះ ហើយពួកគេទាំងពីរនាក់ក៏បានដើរមកដល់ផ្សាររាត្រីនោះ ដោយយើងឃើញមានតូបជាច្រើនកំពុងតែលក់ដូរ ដែលយើងឃើញមាន តូបនោះគឺមានស្តង់ផងដែរ យើងហៅថាស្តង់ ដែលជារោងមួយសម្រាប់ដាក់អីវ៉ាន់លក់ដូរ។ ដែលយើងឃើញនៅខាងមុខពួកគេទាំងពីរនាក់ គឺមានបុរសម្នាក់ គាត់ឈរនៅក្រោមឆត្រមួយ នៅខាងមុខ នៅខាងក្រោយកន្លែងលក់ដូររបស់គាត់ ដែលតូបនោះអាចលក់ជាស្រោមជើង ឬក៏អាចលក់ជាឆ្នាំងដី ឬក៏ក្អមជាដើម ដែលយើងឃើញគាត់មានព្យួរខោផងដែរ។ អញ្ចឹងបានន័យថាគាត់ក៏មានលក់ខោអាវផង គាត់លក់ជាស្រោមជើងផង ឬក៏លក់ជាឆ្នាំងផងដែរ។ ដែលនៅក្នុងផ្សាររាត្រីគឺលក់ច្រើនប្រភេទ មានទំនិញច្រើនប្រភេទដើម្បីលក់ អញ្ចឹងពេលខ្លះ ពេលយើងត្រូវការទិញទំនិញ នៅពេលដែលយើងចេញពីធ្វើការពេលល្ងាច អញ្ចឹងផ្សារខ្លះគេបិទអស់ហើយ ដូច្នេះយើងអាចទៅរកទំនិញនៅផ្សាររាត្រីបាន យើងអាចទិញទំនិញនៅផ្សាររាត្រីបានតាមតម្រូវការ។ អញ្ចឹងក្បែរតូបរបស់បុរសម្នាក់នោះ ដែលបុរសដែលពាក់មួកនោះ គឺយើងឃើញមានកន្លែងមួយទៀតដែលគេលក់ខោអាវ។ ដែលយើងឃើញនៅទីនោះគឺមានគេព្យួរអាវលក់ជាច្រើន អញ្ចឹងគេមានព្យួរអាវលក់ ដោយអាវគេព្យួរទៅនឹងស្មាអាវ ឬក៏ទំពក់ព្យួរខោអាវ។ យើងហៅថាទំពក់ព្យួរខោអាវ ឬក៏ស្មាអាវក៏បានដែរ។ អញ្ចឹងគេប្រើដែកសម្រាប់ព្យួរអាវដាក់ទៅលើរបារដែកមួយ អញ្ចឹងរបារដែកនោះ យើងឃើញមានពីរជាន់ ដែលជាន់ទីមួយព្យួរអាវ ក៏ព្យួរអាវ ជាន់ទីពីរក៏ព្យួរអាវផងដែរ ហើយនៅជិតរបារដែកនោះគឺមានអ្នកលក់ម្នាក់ផងដែរ ដែលជាអ្នកលក់ស្រី។ អញ្ចឹងអ្នកលក់ហ្នឹងគឺគាត់ពាក់អាវស ខោសជើងវែង ហើយគាត់ឈរជិតខោអាវរបស់គាត់ដែលកំពុងតែលក់ អញ្ចឹងបានន័យថាគាត់ជាអ្នកលក់ ហើយគាត់កំពុងតែរង់ចាំស្វាគមន៍អតិថិជនរបស់គាត់ដើម្បីចូលទៅទិញ។ ដោយយើងឃើញបុរសម្នាក់ដែលមានវ័យ ២០ ឆ្នាំនោះជាមួយនឹងមិត្តស្រីរបស់គាត់ ក៏បានដើរមកដល់ផ្សាររាត្រីដើម្បីរកអាវផងដែរ។