Khmer	Pronunciation	English/Notes	#occ
ភាគរយ	pʰiek rɔɔy	percent	10/6

Link to overview page
Link to dictionary

Rice (Sakanan) — 00 Introduction

សួស្ដី នៅក្នុងរូបភាពនេះគឺយើងនឹងនិយាយអំពីស្រូវ អញ្ចឹងជាទូទៅស្រូវគឺយើងដាំដុះនៅក្នុងខែវស្សា និងនៅក្នុងរដូវប្រាំង ដែលរដូវវស្សា គេហៅថាស្រូវវស្សា រីឯនៅពេលដែលគេដាំដុះនៅក្នុងរដូវប្រាំង គឺយើងហៅថាស្រូវប្រាំង អញ្ចឹងដោយសារតែប្រជាជនកម្ពុជាគឺ 90 ភាគរយគឺជាកសិករ អញ្ចឹងគាត់មានប្រកបមុខរបរដាំស្រូវ ឬក៏ធ្វើស្រូវ។

Requesting and granting permission 2 — Cultural note

ការទិញអីវ៉ាន់នៅខ្មែររៀងពិបាកបន្តិច ព្រោះអ្នកលក់មិនសូវចង់ឲ្យភ្ញៀវប៉ះពាល់ ឬល ឬសាកល្បងទំនិញរបស់គេច្រើនទេមុននឹងទិញ។ បើភ្ញៀវទិញទំនិញនោះក្រោយពេលប៉ះពាល់ នោះមិនអីទេ ប៉ុន្តែបើមិនទិញវិញ នោះអ្នកលក់អាចនឹងសម្ដែងទឹកមុខមិនពេញចិត្ត។ ទំនិញដូចជាខោអាវដែលលក់នៅតាមផ្សារ សឹងតែ ៥០ ភាគរយគឺមិនបានបិទផ្លាកតម្លៃនោះទេ ហើយបើគ្រាន់តែសួរតម្លៃទំនិញហើយដើរចេញ នោះកាន់តែធ្វើឲ្យអ្នកលក់មិនពេញចិត្ត។

Establishing guidelines and deadlines for the completion of actions — Dialogue 2

កណ្ណិកា៖ អាឡូ បង! បងឯងនៅក្រៅនៅឡើយអេ៎បង?
ដាលីន៖ ហ្នឹងហើយ បងនៅក្រៅ។ មានការអីអ៎?
កណ្ណិកា៖ ខ្ញុំចង់សួរបងតិច។ ស្រង់មតិហ្នឹងខ្ញុំធ្វើហើយៗ បងត្រូវការឲ្យខ្ញុំបកប្រែខ្មែរអត់បង?
ដាលីន៖ មិនបាច់ក៏បានដែរអូន។ តែឥឡូវអូនឯងមិនសរុបជាចំនួន ត្រូវអេ៎? អូនឯងជួយសរសេរជាភាគរយឲ្យបងផង ហើយបើអូនឯងចេះធ្វើ ជួយធ្វើចេញជាក្រាបឲ្យបងផង បានអេ៎?
កណ្ណិកា៖ ក្រាបហ្នឹងខ្ញុំអត់ចេះផងបង។ បងជួយបង្រៀនខ្ញុំ បានអេ៎? បងម៉ោវិញម៉ោងម៉ាន? ខ្ញុំត្រូវចេញទៅក្រៅម៉ោង ៣ ថ្ងៃ។
ដាលីន៖ ចាំបងទៅវិញឲ្យទាន់មុនម៉ោង ៣។

Phone (Sakanan) — 15

ចូលមកដល់រូបភាពទី ១៥ នៅក្នុងរូបភាពទី ១៥ គឺយើងឃើញ រូបភាពទូរស័ព្ទដដែល ប៉ុន្តែជាអេក្រង់ផ្នែកខាងលើ អញ្ចឹងអេក្រង់ផ្នែកខាងលើទូរស័ព្ទ គឺយើងឃើញមានបង្ហាញរូបភាពសេវាទូរស័ព្ទ រូបភាពសេវាអ៊ីនធឺណិត រូបភាពម៉ោង ឬក៏ពេលវេលា និងរូបភាពថ្ម អញ្ចឹងបានន័យថា ថាមពលរបស់ទូរស័ព្ទនៅក្នុងរូបភាពនេះគឺជិតអស់ហើយ គឺបានន័យថាមានតែ ២៦ ភាគរយតែប៉ុណ្ណោះ អញ្ចឹងថាមពលដែលគាត់ប្រើប្រាស់គឺពេញមួយថ្ងៃ អញ្ចឹងធ្វើឲ្យថាមពលថ្មរបស់ទូរស័ព្ទ គឺអស់ អស់ថ្មទូរស័ព្ទ ដូច្នេះទូរស័ព្ទគឺនៅតែ ២៦ ភាគរយតែប៉ុណ្ណោះ ដូច្នេះគាត់អត់ អត់ចង់ប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទរបស់គាត់ទៀតទេ អញ្ចឹងប្រសិនបើយើងប្រើប្រាស់រហូតទាល់តែអស់ថាមពលទូរស័ព្ទ ទូរស័ព្ទនឹងរលត់ ដូច្នេះដើម្បីកុំឲ្យទូរស័ព្ទរលត់ អញ្ចឹងយើងអត់ត្រូវប្រើប្រាស់ឲ្យអស់ថ្មនោះទេ បានន័យថាយើងសល់ថ្ម ១០ ភាគរយ ឬក៏ ២០ ភាគរយ យើងត្រូវបញ្ចូលថ្ម ឬក៏សាកថ្មឡើងវិញ ដែលនៅក្នុងរូបភាពទី ១៥ នេះ គឺបង្ហាញអំពីផ្នែកខាងលើនៃអេក្រង់ទូរស័ព្ទ ដែលមានដូចជាសេវាទូរស័ព្ទដៃ សេវាអ៊ីនធឺណិត ម៉ោង ជាមួយនឹងថ្មទូរស័ព្ទដែលកំពុងតែជិតអស់ ដែលនៅសល់ ២៦ ភាគរយ។

Alms Round (Sakanan) — 18

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ១៨ នៅក្នុងរូបភាពទី ១៨ យើងឃើញថា បន្ទាប់ពីគាត់បានមូរកម្រាលឡើងរួចហើយ ហើយចៅស្រីរបស់គាត់ ក៏បានពាក់ស្បែកជើងរួចរាល់ហើយដែរ ដូច្នេះពួកគេទាំងពីរនាក់ក៏បានកាន់កម្រាលម្នាក់មួយៗ ដោយយើងឃើញកម្រាលនីមួយៗគឺគាត់កៀបទៅនឹងក្លៀករបស់គាត់ អញ្ចឹងបានន័យថាកៀបទៅនឹងក្លៀកដែលនៅក្រោមស្មារបស់គាត់ ដែលយើងឃើញគាត់អត់កាន់ទេ បានន័យថាគាត់ត្បៀតក្លៀក យើងហៅថាត្បៀតក្លៀក ដើម្បីយកកម្រាលនោះចូលទៅក្នុងផ្ទះ។ អញ្ចឹងពួកគេទាំងពីរនាក់ក៏បានដើរចូលទៅក្នុងផ្ទះ ហើយបំពេញការងារប្រចាំថ្ងៃរបស់ពួកគេវិញ បន្ទាប់ពីពួកគេដាក់បាត្រព្រះសង្ឃរួច។ អញ្ចឹងយើងឃើញស្ត្រីចំណាស់ម្នាក់នោះ គាត់ត្បៀតក្លៀកនូវកម្រាល គាត់យកកម្រាលមកត្បៀតក្លៀក ហើយដើរទៅខាង ដើរចូលទៅក្នុងផ្ទះ ដែលចៅស្រីរបស់គាត់កំពុងតែដើរនៅខាងក្រោយ អញ្ចឹងពួកគេទាំងពីរនាក់គឺមានអារម្មណ៍ថាស្រស់ស្រាយនិងសប្បាយរីករាយ ដោយសារតែពួកគេបានដាក់បាត្រដល់ព្រះសង្ឃ ដែលជាចំណីអាហារ មានដូចជាបាយ និងមានសម្លជាដើម ហើយពួកគេបានបួងសួងសុំនូវសេចក្តីប្រាថ្នា ឬក៏បំណងប្រាថ្នាផ្សេងៗឲ្យបានសម្រេច ព្រោះថាពួកគាត់ជាអ្នកកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនា ដូច្នេះពួកគាត់គោរពព្រះសង្ឃ និងពួកគាត់តែងតែចូលចិត្តធ្វើបុណ្យរាប់បាត្រជាមួយនឹងព្រះសង្ឃ ហើយជាក់ស្ដែងគឺនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាគឺជាប្រទេសដែលកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនា ដែលមានប្រជាជនជាង ៩០ ភាគរយគឺកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនា និងគោរពព្រះសង្ឃ ដូច្នេះរៀងរាល់ថ្ងៃ រៀងរាល់ពេលព្រឹក គឺតែងតែមានការដាក់ចង្ហាន់ ឬក៏ដាក់បាត្រដល់ព្រះសង្ឃ ហើយចំណែកឯថ្ងៃសីល ដែលថ្ងៃសីល ជាថ្ងៃសីល គឺយើងតែងតែទៅវត្តដើម្បីស្ដាប់លោក ស្ដាប់លោកសូត្រធម៌ ហើយនិងប្រគេនចង្ហាន់ដល់ព្រះសង្ឃនៅក្នុងវត្ត ចំណែកឯមិនមែនថ្ងៃសីល គឺយើងរង់ចាំនៅក្នុងផ្ទះ ដើម្បីដាក់ចង្ហាន់ដល់ព្រះសង្ឃ ឬក៏ដាក់បាត្រដល់ព្រះសង្ឃ ជាក់ស្ដែងដូចស្ត្រីចំណាស់ម្នាក់នេះ គឺគាត់ដាក់បាត្រនៅ ស្ត្រីចំណាស់ម្នាក់នេះ គឺគាត់ដាក់បាត្រដល់ព្រះសង្ឃ នៅពេលដែលគាត់នៅផ្ទះ បានន័យថាគាត់អត់ទៅវត្តនោះទេ គឺព្រះសង្ឃនិមន្តមកបិណ្ឌបាតនៅមុខផ្ទះរបស់គាត់តែម្ដង។

Rainy Season (Sakanan) — 12

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ១២ នៅក្នុងរូបភាពទី ១២ យើងឃើញមានកសិករ គាត់កំពុងតែស្ទូងស្រូវ។ អញ្ចឹងរដូវវស្សា ឬក៏រដូវភ្លៀង គឺជារដូវដែលកសិករចាប់ផ្ដើមធ្វើស្រែ ដោយសារតែមានភ្លៀងធ្លាក់។ អញ្ចឹងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺជាប្រទេសដែលប្រកបរបរកសិកម្ម ដោយយើងឃើញប្រជាជនប្រមាណជា ៩០ ភាគរយ គឺសុទ្ធតែជាប្រកបរបរធ្វើស្រែ ឬក៏ប្រកបរបរកសិកម្ម ដែលដាំដំណាំផ្សេងៗ ដូចជាដាំស្រូវ ដាំពោត ដាំសណ្ដែកជាដើម។ អញ្ចឹងដរាបណាមេឃអត់ទាន់ភ្លៀង ពួកគាត់អត់អាចធ្វើស្រែបាននោះទេ អញ្ចឹងខែប្រាំង គឺពួកគាត់អត់អាចធ្វើស្រែបាននោះទេ ក៏ប៉ុន្តែខែវស្សា ដែលជាខែភ្លៀង គឺពួកគាត់អាចធ្វើស្រែបាន ដូច្នេះ នៅពេលដែលមានភ្លៀង គឺយើង ពួកកសិករគឺសប្បាយចិត្ត ហើយចាប់ផ្ដើមការងារស្រែចំការរបស់ពួកគាត់។ ដែលជាក់ស្ដែងនៅក្នុងរូបភាពទី ១២ គឺយើងឃើញមានបុរសម្នាក់ ដែលជាកសិករ គាត់កំពុងតែឱនស្ទូងស្រូវ។ អញ្ចឹងការស្ទូងស្រូវ គឺជាការយកដើមស្រូវដោតចូលទៅក្នុងស្រែ ដោយយើងឃើញនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺដៃទាំងពីររបស់កសិករនោះ គឺគាត់កំពុងតែកាន់សំណាប ដើមសំណាប ឬក៏កូនស្រូវ។ អញ្ចឹងស្រូវ នៅពេលដែលវាដុះតូចបន្តិច យើងហៅថាសំណាប អញ្ចឹងយើងត្រូវដកសំណាបនោះយកមកស្ទូង ដោយយើងដកសំណាបមកហើយ យើងយកមកដោតចូលនៅក្នុងស្រែ ដែលមានដីភក់ៗ ឬក៏មានទឹកបន្តិចបន្តួច អញ្ចឹងជាក់ស្ដែងនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺកសិករនោះ គឺគាត់ពាក់អាវពណ៌ទឹកក្រូច ដៃវែង ខោជើងវែងពណ៌ស ហើយគាត់មានពាក់មួកធំមួយនៅលើក្បាលផងដែរ។ ដោយសារតែនៅវាលស្រែ ពេលខ្លះគឺក្ដៅ ទោះបីជាមានភ្លៀងក៏ដោយ នៅពេលដែលរាំងភ្លៀងគឺវាក្ដៅ ដូច្នេះគាត់ត្រូវតែពាក់អាវដៃវែង ខោជើងវែង និងពាក់មួកដើម្បីការពារកម្ដៅ ព្រោះប្រសិនបើគាត់អត់ការពារកម្ដៅទេ កម្ដៅថ្ងៃ អាចធ្វើឲ្យគាត់រលាក ឬក៏អាចធ្វើឲ្យគាត់ខ្មៅបាន។ ដូច្នេះគាត់ត្រូវតែការពារកម្ដៅនៅ[គាត់] នៅពេលដែលគាត់ធ្វើស្រែ។ ដោយយើងឃើញកសិករនោះ គាត់កំពុងតែឱន ដោយឱនស្ទូងស្រូវ ដោយដៃរបស់គាត់ គឺកាន់ដើមស្រូវ ដើម្បីដោតចូលទៅក្នុងស្រែ អញ្ចឹងការដោតដើមស្រូវ ឬក៏ដោតសំណាបចូលទៅក្នុងស្រែ យើងហៅថាស្ទូង។ ដោយយើងឃើញនៅក្បែរគាត់ គឺមានស្រែជាច្រើនទៀតរបស់កសិករផ្សេង ដែលគេស្ទូងស្រូវរួចហើយ។ អញ្ចឹងយើងឃើញដើមស្រូវគឺមានពណ៌បៃតង។ អញ្ចឹងរដូវវស្សា គឺជារដូវដែលកសិករប្រកបរបរកសិកម្ម គឺគាត់ចាប់ផ្ដើមការងារស្រែចំការរបស់គាត់ ដោយអ្នកស្រែគាត់ដាំស្រូវ រីឯអ្នកចំការ គាត់ដាំដំណាំផ្សេងៗ ដូចជាស្វាយ ដូចជាល្ហុង ដូចជាពោត សណ្ដែកជាដើម។ អញ្ចឹងរាល់ដំណាំកសិកម្មទាំងអស់ គឺកសិករតែងតែដាំនៅក្នុងរដូវវស្សា។