Khmer	Pronunciation	English/Notes	#occ
ចា៎ស	caah	1. yes (used by women) 2. often merely a polite word of acknowledgment, especially at the beginning of a sentence Notes: same as ចាស, but written with a diacritic to indicate high intonation	23/19

Link to overview page
Link to dictionary

Requesting and granting permission 1 — Dialogue 2

មិនស្គាល់គ្នា (មានកៅអីស្រាប់)
បូរ៉ា៖ សុំទោស កន្លែងនេះទំនេរតាសអី?
ធីតា៖ ចា៎ស ទំនេរតាស។

Requesting and granting permission 1 — Dialogue 1

មិនស្គាល់គ្នា (មានកៅអីស្រាប់)
បូរ៉ា៖ សុំទោស កន្លែងនេះអង្គុយបានអេ៎?
ធីតា៖ ចា៎ស បានតាស។

Saying “Have a good trip!” — Dialogue 2

ស្រីខួច៖ អីចឹង ខ្ញុំទៅហើយណាបង។
បងប្រុស៖ អឺ ប្រយ័ត្នប្រយែង។ សុខសប្បាយតាមផ្លូវ។ ពេលទៅដល់ តេប្រាប់បងផង។
ស្រីខួច៖ ចា៎ស បង។ បងពេលទៅវិញ ប្រយ័ត្នប្រយែងផង។

Requesting and granting permission 2 — Dialogue 3

នៅហាងលក់សម្លៀកបំពាក់ (= ហាងលក់ខោអាវ)
ស្រីរ័ត្ន៖ អូន ខ្ញុំសុំលអាវនេះតិចបានអេ៎? ខ្លាចទិញទៅពាក់អត់ត្រូវ។
អ្នកលក់៖ ចា៎ស បានបង។ នោះបន្ទប់ល។

Requesting and granting permission 2 — Dialogue 1

នៅហាងលក់កាបូប
ស្រីរ័ត្ន៖ បង ខ្ញុំសុំមើលកាបូបនោះតិចបានអេ៎?
អ្នកលក់៖ មើលបានតាសអូន។ អាមួយនោះមែន?
ស្រីរ័ត្ន៖ ចា៎ស
អ្នកលក់៖ ម៉ូតហ្នឹងទើបតែម៉ោថ្មី។

Issuing a command — Dialogue 1

ម្ដាយ៖ ណារី បោសផ្ទះហើយនៅកូន?
កូន៖ ហើយៗម៉ាក់។
ម្ដាយ៖ អីចឹង ទៅលាងចានចេញតិចទៅ ហើយចាំទៅធ្វើលំហាត់។ លាងចានហើយ បិទភ្លើងផងណា។
កូន៖ ចា៎ស ម៉ាក់។

Offering food or drinks and declining such an offer — Dialogue 2

បុប្ផា៖ បងធារ៉ា មកញ៉ាំចេកចៀនអេ៎បង? ធីតាទើបតែទិញមកពីផ្សារព្រឹកមិញ។
ធារ៉ា៖ អូ បុប្ផា។ ញ៉ាំចុះ អត់អីទេ។ បងត្រូវប្រញាប់ទៅក្រៅ។
បុប្ផា៖ ចា៎ស បង។

Offering food or drinks and declining such an offer — Dialogue 1

បូរ៉ា៖ ធីតា ទៅណាហ្នឹង? មកញ៉ាំស្វាយសិនអី?
ធីតា៖ អូ បងបូរ៉ា! ស្វាយអ៎បង? អត់អីទេបង បងញ៉ាំចុះ។ ខ្ញុំមិនសូវចូលចិត្តម្ជូរផង។
បូរ៉ា៖ អីចឹង? ធីតាអត់ចូលចិត្តម្ជូរអេ៎?
ធីតា៖ ចា៎ស ខ្ញុំអត់សូវប៉ិនផងបង។

Offering food or drinks and accepting such an offer — Dialogue 1

បូរ៉ា៖ ធីតា ទៅណាហ្នឹង? ញ៉ាំនំសិនអី?
ធីតា៖ អូ បងបូរ៉ា! បានអីញ៉ាំហ្នឹងបង?
បូរ៉ា៖ បង្អែមទិញពីផ្សារព្រឹកមិញ។ ម៉ស់ ម៉ោញ៉ាំជាមួយគ្នាសិនម៉ោ។
ធីតា៖ ចា៎ស បង។ បង្អែមចំជំនាញខ្ញុំហើយ។ មានអីគេខ្លះបង?

Offering food or drinks and accepting such an offer — Dialogue 2

បុប្ផា៖ បងធារ៉ា ពិសានំសិនអីបង?
ធារ៉ា៖ អូ បុប្ផា។ ញ៉ាំចុះ អត់អីទេ។
បុប្ផា៖ ម៉ោពិសាសិនម៉ោបង។ មានច្រើនអា៎។ ខ្ញុំម្នាក់ឯងញ៉ាំអត់អស់ទេ។ ខ្ញុំចាប់ដាក់ចានឲ្យខ្លះណាបង។ យកទៅទុកញ៉ាំនៅអូហ្វីសបងក៏បាន។
ធារ៉ា៖ អរគុណហើយអីចឹង។
បុប្ផា៖ ចា៎ស ណេះបង។

Saying “I want X” — Dialogue 2

នៅហាងខោអាវ
អ្នកលក់៖ ចូលមើលសិនអីបង? នៅខាងក្នុងមានម៉ូតច្រើនជាងហ្នឹងទៀត។
ភ្ញៀវ៖ ខ្ញុំរកអាវសាច់ក្រណាត់ពាក់ទៅធ្វើការធម្មតា។ មានអេ៎?
អ្នកលក់៖ មានតាសបង។ បងចង់បានពណ៌អីដែរ?
ភ្ញៀវ៖ ចង់បានពណ៌ផ្សេងៗ។ ជួយបង្ហាញតិចមើល មានពណ៌អីខ្លះ។
អ្នកលក់៖ ចា៎ស បង។ អញ្ជើញខាងក្នុងម៉ោបង។
ភ្ញៀវ៖ ហើយចង់បានរ៉ូបស្លៀកទៅញ៉ាំការមួយដែរ។ ប៉ុនកូនខ្ញុំ មានអេ៎?
អ្នកលក់៖ មានតាសបង។

Complimenting someone — Dialogue 2

នារី៖ បង ឯកសារម្សិលមិញខ្ញុំបកប្រែហើយអស់ហើយណា។
តារា៖ ហ្នឹងអ៎? ធ្វើការលឿនអា៎នៀកនារី។ អីចឹងជួយសួរកញ្ញាមើល បកហើយនៅ។ ម្សិលមិញបងឲ្យនារីបកពាក់កណ្ដាល ឲ្យកញ្ញាបកពាក់កណ្ដាល។
នារី៖ ចា៎ស ខ្ញុំដឹងតាសបង។ ខ្ញុំឃើញកញ្ញារវល់ ខ្ញុំសុំយកមកបកទាំងអស់ម៉ងទៅ។ អីចឹង ហើយអស់ហើយបង។
តារា៖ ធ្វើការលឿនហើយចិត្តល្អទៀត។ មិនងាយរកបានអេ៎នៀក។ អរគុណ នារី។
នារី៖ ចា៎សបង។ អត់អីទេ មិនសូវជាច្រើនម៉ានផង។

Offering help — Dialogue 2

ធីតា៖ មីង ធ្វើអីហ្នឹង? លាងចានមែន?
មីង៖ អ៊ើ មីងលាងចានហ្នឹងអា៎។
ធីតា៖ ចាំខ្ញុំជួយលាង មីង។ ឆាប់ហើយ។
មីង៖ មិនបាច់អេ៎ ក្មួយ។ នាំតែប្រឡាក់។ ទៅមើលទូរទស្សន៍ចុះ។
ធីតា៖ អត់អីអេ៎ មីង។ ខ្ញុំចង់ជួយតាស។ ឥឡូវ មីងលាងទៅ ខ្ញុំអ្នកជូត។ ម៉េចដែរ?
មីង៖ អីចឹងក៏បាន។ នោះក្រណាត់ជូតចាន យកមកជូតម៉ោ ហើយបន្តុបពីលើគ្នាសិនទៅ ចាំយកទៅរៀបក្នុងរាវចាននៅខាងក្នុង។
ធីតា៖ ចា៎ស មីង។

Asking for directions 1 — Dialogue 1

អ្នកមិនស្គាល់គ្នាដែលជួបតាមផ្លូវ
សោភា៖ បង សុំសួរតិច។ នៅម្ដុំហ្នឹងមានហាងកាហ្វេអាម៉ាហ្ស៉ូនអត់បង?
អ្នកតាមផ្លូវ ១៖ អាម៉ាហ្ស៉ូន?... នៅមុខនោះដូចមានហាងកាហ្វេមួយ តែមិនដឹងឈ្មោះអីអេ៎នៀក ...
អ្នកតាមផ្លូវ ២៖ ហ្នឹងហើយ កាហ្វេអាម៉ាហ្ស៉ូន! អគារពណ៌ខ្មៅ ហើយបៃតងតិចៗហ្នឹងមែន?
សោភា៖ ចា៎ស។ នៅមុខហ្នឹងមែនបង?
អ្នកតាមផ្លូវ ២៖ ហ្នឹងហើយ។ ទៅមុខ ដល់ភ្លើងស្តុប ហើយបត់ស្ដាំទៅ ឃើញហើយ។
សោភា៖ អូ ចា៎ស អរគុណច្រើនបង។

Making excuses — Dialogue 2

លេសចង់ធ្វើអ្វីមួយ
លក្ខិណា៖ បង ប្រជុំនៅជប៉ុនហ្នឹង មានការងារអីឲ្យខ្ញុំធ្វើអេ៎?
ប្រធាន៖ មានតាស។ លក្ខិណាឯងទំនេរមែន? បើទំនេរ មកជួយរៀបចំជាមួយគ្នាអីចឹង។
លក្ខិណា៖ ចា៎ស បង ខ្ញុំទំនេរតាស។ ត្រូវប្រើអី បងប្រាប់ខ្ញុំម៉ោ។
ប្រធាន៖ ចង់ធ្វើការហ្នឹង លេសទេដឹង? តាមពិតចង់ទៅលេងជប៉ុនទេអី?
លក្ខិណា៖ ចង់ធ្វើការផង ចង់ទៅលេងផងហ្នឹងអា៎បង។ តែបើនិយាយឲ្យត្រង់ទៅ ចង់ទៅលេងច្រើនជាង។
ប្រធាន៖ ឃើញអត់? ទាយមិនខុសមែន។

Complimenting someone — Additional dialogue

វិបុល៖ តារា របាយការណ៍ហ្នឹង អ្នកណាអ្នកធ្វើ? រៀបចំបានល្អអា៎។
តារា៖ នារីបង។ គ្នាខំស្រាវជ្រាវរកព័ត៌មានថែមផងអីផង។ នុះ នារីអ៎! នារីម៉ោនេះតិច។
នារី៖ ចា៎សបង។
តារា៖ បងវិបុលថានារីឯងធ្វើរបាយការណ៍បានល្អអា៎ណា។
វិបុល៖ ហ្នឹងហើយ ច្បាស់លាស់ហើយស្រួលយល់ទៀត។
នារី៖ អរគុណច្រើនបង។ ម៉ោពីខ្ញុំចង់ដឹងដែរ ចេះតែស្រាវជ្រាវលេងៗទៅ។
វិបុល៖ មនុស្សចូលចិត្តស្រាវជ្រាវអីចឹង ភាគច្រើនមនុស្សឆ្លាត។ អីចឹង នារីជួយធ្វើរបាយការណ៍លើកក្រោយផងណា។ នារីអ្នកធ្វើរបាយការណ៍ ខ្ញុំទុកចិត្តហើយ។
នារី៖ អរគុណបង។

Establishing guidelines and deadlines for the completion of actions — Dialogue 1

ដាលីន៖ កណ្ណិកា! ទំនេរអត់អូន?
កណ្ណិកា៖ ទំនេរតាសបង។ ម៉េចដែរ?
ដាលីន៖ អត់ទំនេរក៏បងប្រើដែរ ព្រោះប្រញាប់ហើយ។ បងចង់ឲ្យអូនឯងជួយសរុបលទ្ធផលស្រង់មតិឲ្យបង ប្រហែល ១០០ សន្លឹក។ ចង់បានថ្ងៃស្អែកពេលព្រឹក ម៉េចដែរ? បានអេ៎?
កណ្ណិកា៖ ប្រហែលជាបានបង។
ដាលីន៖ អូនឯងមើលក្នុងហ្នឹងទៅដឹងហើយ។ មានតែ ៣ សំណួរអេ៎។ អីចឹងអូនឯងសរុបចម្លើយ យេស ឬក៏ ណូ សម្រាប់សំណួរមួយៗម៉ោ តែកុំភ្លេចដំបូងសរុបចំនួនមនុស្សឆ្លើយទាំងអស់សិនម៉ោណា។
កណ្ណិកា៖ ចា៎ស បង។ ខ្ញុំយល់ហើយ។ បើមានឆ្ងល់អី ចាំខ្ញុំតេសួរបង។

Requesting information — Dialogue 2

អ្នកទទួលភ្ញៀវ៖ ជម្រាបសួរបង មានអីឲ្យខ្ញុំជួយ?
វុទ្ធី៖ សួស្ដី ខ្ញុំចង់កក់សំបុត្រយន្តហោះទៅបាងកក។
អ្នកទទួលភ្ញៀវ៖ ចា៎សបង បងអញ្ជើញទៅថ្ងៃណាដែរ ហើយទៅប៉ុន្មាននាក់?
វុទ្ធី៖ ខ្ញុំចង់ទៅថ្ងៃសៅរ៍ហ្នឹង។ ជួយឆែកមើល មានសល់កន្លែងអត់?
អ្នកទទួលភ្ញៀវ៖ ចា៎សបង ទៅប៉ុន្មាននាក់ដែរបង?
វុទ្ធី៖ ទៅ ៤ នាក់។
អ្នកទទួលភ្ញៀវ៖ មានកន្លែងសល់តាសបង។ ជនជាតិខ្មែរទាំងអស់មែនបង? ហើយបងចង់ចេញម៉ោងប៉ុន្មានដែរ? មានម៉ោង ៨ ព្រឹក ១១ ព្រឹក ហើយនិងម៉ោង ១០ យប់។
វុទ្ធី៖ យកម៉ោង ៨ ព្រឹក។ ខ្មែរម្នាក់ ថៃ ៣ នាក់។
អ្នកទទួលភ្ញៀវ៖ ចា៎សបង។ អីចឹង ខ្ញុំសុំប៉ាស់ស្ព័រទាំង ៤ នាក់ម៉ងបង ដើម្បីខ្ញុំកក់សំបុត្រជូន។

Explaining how something works — Additional dialogue

ម៉ាក់៖ ម៉ោកូន ម៉ាក់បង្រៀនឆាលត។ ... បើកហ្គាសនៅ? ទុកឲ្យខ្ទះក្ដៅតិចសិនក៏បាន ហើយចាំដាក់ប្រេង។
កូន៖ ប្រេងប៉ុណ្ណឹងបានអេ៎ម៉ាក់?
ម៉ាក់៖ ច្រើនជាងហ្នឹងតិច តិចបានហើយ។ ... ហ្នឹងហើយ។ ចាំឲ្យប្រេងក្ដៅតិចសិន ចាំដាក់លតចូល។ ហើយត្រលប់វាចុះឡើងឲ្យសព្វ។ ... ហ្នឹងហើយ ធ្វើអីចឹង។ ... ដៃម្ខាងទៀតទប់ខ្ទះឲ្យនឹង កុំឲ្យវាប៉ាក់ប៉ើក។ ហើយដៃស្ដាំកាន់វែកឲ្យចូលក្នុងតិច កុំកាន់នៅចុងពេក តែអីចឹងវាឆាប់ចុកដៃ ។
កូន៖ ឆាប៉ុណ្ណឹងបាននៅ ម៉ាក់?
ម៉ាក់៖ ហ្នឹងហើយ។ ហើយដាក់គ្រឿងទៅ។ ស្ករ ទឹកស៊ីអ៊ីវ អីហ្នឹង។
កូន៖ ម៉េចអត់ឡើងក្រហមដូចគេអីចឹងម៉ាក់?
ម៉ាក់៖ ម៉ោពីមិនទាន់ដាក់ប្រេងខ្យងហ្នឹងអា៎។ ណេះ ដាក់ស្រោចពីលើហ្នឹងតិចទៅ ហើយត្រលប់វាចុះឡើង ម៉ាសន្ទុះទៅ វាឡើងក្រហមហើយ។ ... ឃើញអត់?
កូន៖ ចា៎ស។